Cù Lao Chàm, một di tích văn hoá lịch sử gắn với sự hình thành và phát triển của đô thị thương cảng Hội An, còn có tên gọi khác là Chiêm Bất Lao, Tiêm Bích La, Palaucham… nay thuộc xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, cách đất liền Hội An khoảng 15km, gồm bảy hòn đảo với diện tích 15km2, chiếm ¼ tổng diện tích của Hội An với khoảng 3.000 người sống tập trung ở các thôn Bãi Làng, Bãi Hương, Xóm Cấm, Bãi Ông của Hòn Lao. Du khách đến với cù lao Chàm sẽ trải qua những giờ phút thi vị, bồng bềnh trên sông nước. Từ phố cổ Hội An theo thuyền du lịch qua những xóm làng dọc theo sông Thu Bồn rồi ra Cửa Đại thơ mộng sẽ thấy Cù lao Chàm ẩn hiện phía xa xa với một vẻ đẹp lung linh huyền ảo.

Nét đẹp hoang sơ cù lao Chàm
Nét đẹp hoang sơ cù lao Chàm

Giữa vùng đảo yên bình đầy nắng gió, cảnh đẹp, bãi tắm lý tưởng, hải sản tươi ngon…du khách được tắm mình trong không khí hội hè, vui chơi thoả thích. 3.000 dân tập trung ở bãi Làng, bãi Hương kể cả lực lượng bộ đội đóng quân trên đảo luôn thân thiện, mến khách, sẵn sàng trải lòng mình với du khách bốn phương đặc biệt là các sinh hoạt cộng đồng giữa bao sóng biển rì rào suốt ngày, giữa gió và nắng chan hoà. Vẻ đẹp hoang sơ, huyền bí, hấp dẫn của rừng xanh, biển trong, của những bãi cát trắng trải dài và những sản vật không nơi nào có đang mời đón bạn đến với Cù Lao Chàm

Với 1.549 ha rừng tự nhiên và 6.716 ha mặt nước, Cù Lao Chàm mang trong mình một sự đa dạng sinh học vô cùng phong phú. Hệ thực vật trong những cánh rừng ở Cù lao Chàm có hơn 500 loài với nhiều loại lâm sản quý như gõ, kiền kiền, dẻ, chua, mây… Có khoảng 228 loài cây làm thuốc, nhiều loại dược liệu quý như mã tiền, sơn máu, ngũ gia bì. Đặc biệt là 2 loài cây thuốc Nam quý hiếm nằm trong sách đỏ Việt Nam là cây Cỏ nhung và Trầm hương. Hệ động vật có 12 loài thú, 13 loài chim, 130 loài bò sát, trong đó có Khỉ đuôi dài và Chim yến. Cù lao Chàm còn nổi tiếng với 135 loài san hô thuộc 35 giống, có 6 loài được ghi nhận đầu tiên ở nước ta. Hệ sinh vật biển còn có các loại hải sản quý như tôm hùm, ốc hương, ngọc trai, đồi mồi, ốc vú nàng, cua đá…

Phía dưới là âu tàu luôn có vài chục tàu neo đậu. Âu Thuyền ở Cù Lao Chàm được người dân trên đảo dùng sức lao động tạo nên nhằm một muc đích hết sức cao cả là cho tàu thuyền khắp nơi vào đây tránh bão.

Đến đây, du khách có thể ghé bãi Làng (bãi chính của Cù lao Chàm) với vịnh biển đẹp, nhấp nhô tàu thuyền lớn nhỏ cùng ngư dân thân thiện. Đặc biệt bãi Làng chiếm phần lớn là rừng nguyên sinh điệp trùng ngút tầm mắt dọi xuống đến biển xanh.

Qua bãi Làng đến bãi Ông, bãi Chồng, bãi Hương.. là những dãy bờ biển cát trắng và biển trong xanh đến nhìn rõ đáy cát. Sóng nhỏ và biển nông, du khách thỏa thích đắm mình thư thái hoặc dạo thuyền máy tham quan trên biển quanh các hòn đảo.

Biển Cù lao Chàm trong xanh có thể nhìn thấy đáy sâu hàng chục mét. Làn nước trong vắt ấy như mời gọi ta xuống tắm, rồi phơi mình trên những bãi cát mịn tưng sạch sẽ. Cát ở đảo sạch đến độ, đặt lưng ướt xuống rồi nhổm dậy những hạt cát rơi xuống không bám chút bụi đất nào trên da.

Ở Cù Lao Chàm có rất nhiều bãi tắm hoang sơ và vô cùng hấp dẫn, nhưng nối bật nhất phải kể đến là Bãi Ông và Bãi Chồng. Đây là hai bãi tắm có dịch vụ phát triển nhất, bãi cát trắng mịn thoai thoải trải dài.Trong các hòn đảo ở Cù lao Chàm, Hòn Lao lớn nhất. Hòn Lao có Bãi Ông, Bãi Làng, Bãi Hương là những nơi mà người dân sinh sống hàng ngàn năm nay. Tại đây còn lưu giữ hàng chục di tích lịch sử văn hóa độc đáo có niên đại từ đầu thế kỷ XVIII đến nay. Ở đây cũng tồn tại những di tích tín ngưỡng thể hiện sự chuyển tiếp tín ngưỡng từ cư dân Chămpa sống trên đảo sang cư dân Việt. Ra Tết trên những sườn núi của đảo rực rỡ màu hoa ngô đồng, làm nên những tấm thảm đỏ nổi bật giữa sắc xanh của biển và cây rừng.